Patellofemoral eklemde ağrı

Patellofemoral Ağrı (PFP), diz kapağının altında ve/veya çevresinde “spesifik olmayan” ağrı veya acıyı ifade eden bir kelimedir. Her yaştan aktif ve aktif olmayan kişilerde diz ağrısının en yaygın nedenlerinden biridir; kızlar patellofemoral ağrıyı erkeklerden iki kat daha sık yaşarlar. Koşucular arasındaki sıklığı nedeniyle, PFP'ye genellikle "Koşucunun Dizi" denir.

 

İşlev ve Anatomi

Uyluk kemiği (femur), kaval kemiği (tibia) ve diz kapağı geniş ve karmaşık olan diz eklemini (patella) oluşturur. Patella, uyluk kasının tendonu (kuadriseps femoris kas grubu) diz ekleminin üzerinden ve önünden geçerken tibianın üst ön kısmına bağlanan büyük bir sesamoid kemiktir. Patellofemoral eklem, diz kapağı femurun alt ucundaki bir "oluk" (troklea) içinde durduğunda ve kendi eklemini oluşturduğunda oluşur. Diz büküldüğünde (esnediğinde) ve düzleştiğinde (uzadıkça) diz kapağı bu olukta yukarı ve aşağı hareket eder. Diz kapağının işi, kaldıraç oluşturmak ve kuadriseps kasının mekanik avantajını arttırmaktır; onsuz diz uzatma gücümüzün yarısını kaybederdik. Patella ayrıca dizin önü için bir amortisör görevi görür.

 

 

Belirtileri

Diz kapağının 'altında' veya 'etrafında' 'donuk' veya 'keskin' bir rahatsızlık veya ağrı, patellofemoral ağrının yaygın semptomlarıdır. Çömelme, merdiven inip çıkma, koşma ve uzun süre oturma PFP ile ilgili yaygın aktivitelerdir. Tendinit veya tendonoz diz kapağının üstünde veya altında lokalize ağrıya neden olabilir ve dizin instabilitesi kıkırdak veya bağ hasarına işaret edebilir. Araştırılması ve dışlanması gereken diğer teşhisler arasında kondromalazi patella (diz kapağının altındaki kıkırdağın "yumuşaması" veya dejenerasyonu), artrit ve plika yer alır.

 

 

Bilgiler

Patellofemoral ağrının yanlış diz kapağı takibinden kaynaklandığı ve kas gerginliği, zayıflık ve "aşırı kullanım" gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabileceği düşünülmektedir. PFP'ye bireysel anatomik değişkenler ve yanlış ekipman uyumu da neden olur.

 

Kas gerginliği ve/veya zayıflığı, aşırı femur adduksiyonuna ve iç rotasyona neden olarak çekme hattını doğrudan veya dolaylı olarak değiştirebilir. Kuadriseps (femoris), patellar izleme üzerinde en doğrudan etkiye sahip olan kas grubudur, ancak iliotibial bant, kalça ekstansörleri, abdüktörler, addüktörler, hamstringler ve baldır kaslarının da etkisi vardır. Kaval kemiğinin aşırı iç rotasyonu da gergin ve zayıf alt bacak kasları ve/veya aşırı ayak pronasyonu nedeniyle patellayı zorlayabilir.

 

Aşırı kullanım basitçe “çok kısa sürede çok fazla şey yapmak” veya vücudun veya vücut parçasının düzenli olarak hazır olmadığı bir eylem veya faaliyeti yapmak anlamına gelir. Enflamasyon, rahatsızlık ve hasar, fiziksel talepler uygun iyileşme olmadan doku toleransını aştığında yaygın sonuçlardır. Bu, spor ve antrenman da dahil olmak üzere her türlü tekrarlayan aktivite için geçerlidir.

 

Aşırı kullanım yaralanmaları büyük ihtimalle sporcularda veya düzenli bir antrenman programına katılan herkeste "antrenman hatalarından" kaynaklanır. Bir antrenman programında sıklık, hacim, yoğunluk ve toparlanmanın yanlış yönetimi, yaralanmaya katkıda bulunan en tipik "hatalardır". Bu faktörler, herhangi bir eğitim programının bir parçasıdır ve vücudun aktiviteye "tolerans" geliştirmesi ve zarar görmeden devam edebilmesi için bireysel ve grup olarak yönetilmelidir.

 

Doğru ısınma, esneklik, kuvvet ve teknikten yoksun alt ekstremite egzersizleri de patellofemoral ağrısı olanlarda yaygındır. Kuvvet antrenmanı konusunda yeniyseniz, hafif başlayın ve yukarı doğru çalışın; Eğer squat yapıyorsan tam squat yerine kısmi squat ile başla. Koşma konusunda yeniyseniz, bir yürüyüş/koşu programıyla başlayın ve mesafenizi kademeli olarak artırın. Güçlü bir güç ve dayanıklılık temeli oluşturduğunuzda, sprintler ve tepe tekrarları ile başlayın. Birkaç alıştırmayı kaçırırsanız, kaldığınız yerden devam etmeyin; bunun yerine, hacmi ve yoğunluğu gerektiği gibi ayarlayın ve yavaş yavaş forma girin. Antrenman rejiminizle tutarlı olun ve tüm antrenmanlar için iyi teknikler öğrenin.

 

Bacak boyu eşitsizlikleri, düztabanlık (pes planus), yüksek kemerler (pes cavus) ve femoral olukta ideal konumuna göre çok yüksek veya çok düşük oturan diz kapağı PFP için anatomik risk faktörleridir. Geniş bir pelvik kuşak, diz kapağını çok fazla dışarıya ve "yol dışına" sürükleyerek patellar hizalama sorununa neden olabilir. Q açısı etkisi kadınlarda erkeklerden daha sık görülür. Patellofemoral eklem üzerindeki aşırı stres, ayakkabı ve bisiklet uyumu gibi yanlış ekipman uyumundan da kaynaklanır.

 

 

Tedavi

Herhangi bir yaralanma için etkili tedavi, doğru teşhis ile başlar. Yaralanmanın ciddiyetine bağlı olarak, patellofemoral ağrıyı tedavi etmek için aktivite modifikasyonu veya tam dinlenme ve buz kullanılır. Buz, kazadan bir gün veya birkaç ay sonra olsun, ağrı olduğunda kullanılabilen doğal bir iltihap önleyici ve analjeziktir.

 

Gününüzün çoğunu oturarak geçiriyorsanız, dizlerinizin duruşunu düzenli olarak düzden 90 dereceyi geçmeyecek şekilde değiştirmeye çalışın. PFP, uzun süre tek bir duruşta kalarak daha kötü olabilir. Çok fazla rahatsızlık duyduğunuzda merdivenlerden ve gereksiz çömelme hareketlerinden uzak durmaya çalışın. Koşucu olsanız da olmasanız da eskimiş ayakkabıları değiştirin. Tüm ayakkabılarda, iç tabanı değiştirmeyi düşünün çünkü artan şok emilimi ve desteğin PFP'yi azalttığı gösterilmiştir. Bisiklete binme, bir binici iseniz verimliliği ve gücü en üst düzeye çıkarırken gereksiz patellofemoral stresi ortadan kaldırmanıza yardımcı olacaktır.

 

Kalça, uyluk ve baldır kasları için hafif germe ve hareketlilik egzersizlerine tolere edilir edilmez başlanmalıdır. Esneme, patellar hizalamayı iyileştirir ve diz kapağı sıkıştırma kuvvetlerini azaltır. Daha sonra, aynı kas bölgelerinin yeterince güçlendirilmesi ve kademeli olarak eğitime yeniden başlanması ile forma geri dönebilirsiniz. Güç, uygun hizalamayı destekler ve kasların ve eklemlerin stresleri emme ve dağıtma yeteneğini artırır.

 

Antrenmana devam etmeden önce, programınızı gözden geçirin ve işlevsiz hareket paternlerine ve zayıf mekaniklere katkıda bulunabilecek hareketlilik ve güç dengesizliklerini tanımlayın ve düzeltin; karın bölgesi, kalça ve alt bacak kaslarının yanı sıra uyluk kaslarını da dahil ettiğinizden emin olun. Sakatlığa neden olabilecek antrenman hatalarından kaçınmak için programınızdaki sıklık, hacim, yoğunluk ve toparlanma faktörlerini değerlendirin ve ele alın.

 

Antrenmana döndüğünüzde kaldığınız yerden devam etmemeye dikkat edin. Ne kadar zaman kaçırdığınıza bağlı olarak, normal programınızın %25 - %50'siyle başlamanız ve her hafta veya fizyoterapistinizin, doktorunuzun veya koçunuzun belirttiği şekilde kademeli olarak %10'a kadar artırmanız gerekebilir. Antrenmanlar içinde ve antrenmanlar arasında, yeterli ısınma ve dinlenme süresini dahil ettiğinizden emin olun.

 

Önleme
Çoğu yaralanmada olduğu gibi en iyi önleyici tavsiye, yeterli Hazırlık, Ekipman, Teknik ve İyileşmeyi içeren PETR İlkeleri dediğim şeyde özetlenebilir.

Hazırlık: Hazırlığın amacı, vücudun fizyolojik toleransını yükseltmektir, böylece herhangi bir spor veya aktivitenin talepleri onu zarar verme noktasına kadar bozmaz. Vücut ne kadar hazırlıklı olursa, strese ve hasara karşı o kadar dayanıklıdır. Isınma, esneklik, kuvvet, dayanıklılık ve denge çalışmaları, herhangi bir spora katılan kişiler için hazırlığın temel bileşenleridir. Kalça, uyluk ve baldır kasları, patellar hizalamayı kontrol etmek ve aşırı adduksiyonu ve uyluğun (femur) iç rotasyonunu ve kaval kemiğinin (tibia) iç rotasyonunu azaltmak için yeterli esnekliğe ve güce sahip olmalıdır. Kalça adduktorları, abdüktörleri ve dış rotatorları önemlidir, çünkü ayak pronasyonunu etkileyebilen uyluk ve alt bacak addüksiyonunu ve iç rotasyonu kontrol ederler.

 

Ayakkabı ve bisiklet uyumu, patellofemoral rahatsızlığa özgü iki öğedir. Uygun destek, şok emilimi ve uyum için aktiviteye özel ayakkabılar gereklidir. Örneğin, bir tenis veya basketbol ayakkabısı ile koşu yapmak önerilmez çünkü 'saha' ayakkabıları koşunun mesafesine ve sabit durum etkisine göre tasarlanmamıştır. Yeterli destek, şok emilimi sağlayan ve tüm gün ayakta olacaksanız ayağınıza iyi oturan bir ayakkabı giyin.

 

Bisiklete binme, öne doğru eğilmiş sabit bir koltukta otururken, bacakları dirence karşı geniş bir hareket aralığında tekrar tekrar hareket ettirmeyi içeren bir egzersiz türüdür. Düzgün oturtulmazsa bu duruş, vücut ile bisiklet arasında dizler, kalçalar ve sırtta aşırı baskıya neden olabilecek belirli bir geometri sağlar. Öte yandan bu geometri, uygun şekilde takıldığında kuvvet üretimini optimize ederken en az miktarda stres üretecek şekilde ayarlanabilir.

 

Teknik, bir aktivite veya sporu verimli ve başarılı bir şekilde yürütmek için gerekli olan hareket kalıplarını ifade eder. Genel olarak, teknik ne kadar iyi olursa, hasar tehlikesi o kadar düşük ve başarılı bir sonuç alma olasılığı o kadar yüksek olur.

 

Cadence, koşucular için harika bir teknik örneğidir. Basitçe söylemek gerekirse, kadans, genellikle bir dakika olmak üzere belirli bir süre içinde atılan adım sayısını ifade eder. Daha yüksek bir kadansa (dakikada en az 180 adım) sahip koşucular daha kısa adımlara ve yere daha alçak bir ayak vuruşuna sahiptir. Daha düşük tempoda (dakikada 160 ila 170 adım) yürüyen insanlarla karşılaştırıldığında, bu, darbe kuvvetlerini azaltır ve verimliliği artırır. Acemi ve deneyimsiz koşucular, dizlerin yanı sıra ayaklar, kalçalar ve sırt üzerinde ekstra baskı uygulayarak aşırı adım atma eğilimindedir. Teknik, herhangi bir eylemde veya sporda önemlidir ve öğrenilebilir.

 

Fizyolojik adaptasyon iyileşme olmadan gerçekleşemez. Vücut, uyum sağlayarak güç ve dayanıklılığı artırır, dinlenme ve toparlanma sırasında kendini onarır ve yeniler. Kolay eğitim günleri, tüm günler ve uyku, iyileşmeye yardımcı olabilir. Uyku ve dinlenme gereksinimlerimiz, egzersizlerimizin hacmi ve yoğunluğuyla birlikte artar. Yeterince dinlenmez ve uyumazsak kondisyonumuzu kaybederiz. Daha güçlü ve daha hızlı olmanın anahtarı iyileşmedir. Güç, antrenmanlar yerine dinlenme aralıklarında kazanılır.

 

Alt satır: Yeterli hazırlık, ekipman, teknik ve rehabilitasyon kavramlarına bağlı kalmak, patellofemoral eklemin aşırı kullanımını ve yaralanmasını önlemeye yardımcı olacaktır.